Mleczno (niem. Mlitsch), gm. Rudna [SWŚ I, s. 127-128]

Mletzo (ok. 1325); Mleczno (1327); Mleksch (1352, 1353, 1354); Mleksch, Mlecz (1358, 1359); Mleksch (1360, 1361, 1362); Mlecz (1363); Mleksch (1365); Mletsch (1371); Mlecz (1372, 1373); Mlecz, Mletz (1374); Mlecz, Mleicz (1376); Mlecz (1377, 1378); Mleycz (1397); Mleczsch (1399); Mlitsch (1466); Mletsch, Mletcz (1494-1500)

archiprezbiterat ścinawski (1399)

dystrykt rudnieński (1494-1500)

1. ok. 1325 kanonikat I kolegiaty głogowskiej pobierał dziesięcinę pieniężną z całej wsi M. i dziesięcinę polową (Jungnitz II, 3); 1327 pleban Piotr z M. (RS 4615); 1352-1378 Jan z M. (APWr., Rep. 21,1 A, s. 47, 49, 52, 60-65, 73, 83, 89, 91, 117, 158, 170, 230, 240, 241, 245, 246, 258, 312, 361; APWr., AmWr., B 89.1, k. 8, 16, 17, 17 v, 18, 23 v, 24, 60 v, 64, 65 v, 66, 95 v, 99, 104 v, 110, 119 v, 120 v„ 124 v, 132 v; APWr., Rep. 67, nr 374; USB, nr 162, 163, 220, 305, 333, 336, 346, 357-360, 374, 380- 382, 393, 395, 399, 401, 407, 408, 410, XXXVa); 1363 Zbyszko z M. jako opiekun prawny (APWr., Rep. 21, 1 A, s. 270); 1376 kościół w M. (Heyne II, 97; Neuling, 194); 1397 Piotr i Elżbieta z M., dzieci Hermana (APWr., AmWr., B 89.2, k. 30 v); 1399 Mikołaj, pleban w M. (Jugnitz I, 393); 1466 Ernest Haugwitz z M., ławnik sądu prawa polskiego (Söhnel 1905, 11); 1466 pani Rechen z M. (Söhnel 1905, 11); 1494 Bernard Diebitsch zapisał wikarym kolegiaty głogowskiej 4 grz.r.cz. ze wsi M. (AAWr., IV b 63, s. 316); 1494-1497 i 1500 wieś M. wymieniana w rejestrach dochodów wikarych kolegiaty głogowskiej, należne 4 grz., wzmiankowany sołtys i chłopi. W latach 1494-1496 jako dziedzic: Bernard Diebitsch, 1497 i 1500: Jan Luttwitz (AAWr., IV b 63, s. 303, 331, 370, 407; IV b 64, bs.)

2. Wieś w obrębie Wzgórz Polkowickich, E części Wzgórz Dalkowskich. Powierzchnia bardzo urozmaicona, pagórkowata, deniwelacje do 50 m, stopniowy spadek na N. Najwyższe wzniesienia (kulminacje 183- 185 m n.p.m.) głównie wzdłuż SW i E granicy oraz w postaci izolowanych garbów również w innych częściach wsi. Liczne suche dolinki denudacyjne i doliny cieków. W centralnej części dolina Gręziny wraz z obszarem źródliskowym i kilkoma drobnymi dopływami, o stromych zboczach w części E i NE; odpływ Gręziny na N. W jej dolinie, przy N granicy, najniższa wysokość – 135 m n.p.m. Kraniec W wyznaczony doliną prawobrzeżnego dopływu Rudnej. Na ciekach liczne groble i stawy różnej wielkości, najwięcej w dolinie Gręziny, także w obrębie siedliska wsi. Na Gręzinie młyn wodny (Hell Mühle) na NE krańcu wsi. Siedlisko wsi w dolinie Gręziny, w układzie niewielkiej ulicówki z zabudową głównie jednobudynkową po obu stronach drogi; gospodarstwa na planie czworoboków nieliczne. W części centralnej prostokątne nawsie z kościołem. Na przeciwległych krańcach siedliska 2 folwarki na planie prostokąta: na SW folwark górny, należący do dóbr dominialnych, na NE – folwark należący do dóbr rycerskich. Poza siedliskiem, na SE krańcu wsi, odosobniony, mały folwark. Drogi zbiegają się promieniście do siedliska. Izolowane płaty lasów wyłącznie na najwyższych wzniesieniach; bardziej zwarty pas wzdłuż SW granicy. Użytki zielone rozproszone, w dolinach – największy zwarty obszar w części centralnej, NE i W. Utworzone na glebach bielicowych i pseudobielicowych, murszowo-mineralnych i murszowatych, madach oraz glebach brunatnych wyługowanych (głównie w części NE). Grunty orne na rozdrobnionej mozaice gleb bielicowych, pseudobielicowych, brunatnych wyługowanych i brunatnych kwaśnych.

3. Na gruntach wsi zidentyfikowano kilka śladów osadnictwa PŚ położonych na stokach dolin niewielkich cieków na N od siedliska wsi (WUOZLeg.; MAHGł.); Stan bez nr.: kościół ob. pw. MB Nieustającej Pomocy i cmentarz przykościelny. Pierwotnie świątynia murowana, która uległa wielokrotnym przebudowom w XVI-XVII w. Obiekt został zniszczony podczas działań wojennych w 1945 r. (Lutsch II, 644-645; Neuling, 194); Stan. nr 2, AZP 41/72-21: osada położona u podnóża stoku podmokłej doliny w N części wsi, na N od folwarku; inw.: fr. ceramiki, ceramiczna rura wodociągowa; chron.: XI-XIII w., PŚ (APWr., WSPŚ, sygn. 730, teczka Mlitsch; sygn. 730, teczka Kr. Lüben; MAWr., sygn. MA/A/112, 159a; WUOZLeg.; MAHGł.; Demidziuk 2001, 123, nr 319); Stan. nr 14, AZP 62/72-21: osada hutnicza położona na łące o dawnej nazwie własnej Herrenwiesen, w dolinie bezimiennego cieku ok. 0,75 km na N od wsi; inw.: fr. ceramiki, żużle żelazne i gliniane dysze; chron. WŚ, PŚ (APWr., WSPŚ, sygn. 730, teczka Mlitsch; sygn. 730, teczka Kr. Lüben; MAWr., sygn. MA/A/112, 292; WUOZLeg.; MAHGł.; Demidziuk 2001, 123-124, nr 320); Stan. nr 6, AZP 44/72-21: osada hutnicza położona na grzbiecie niewielkiego cypla ok. 0,15 km na NW od ostatnich zabudowań wsi; inw.: fr. ceramiki, żużle żelazne i fr. żelaznego tygla; chron.: WŚ, PŚ (APWr., WSPŚ, sygn. 730, teczka Mlitsch; sygn. 730, teczka Kr. Lüben; MAWr., sygn. MA/A/112, 281, 292; WUOZLeg.; MAHGł.; Demidziuk 2001, 124-125, nr 323)