Kliszów (niem. Klieschau), gm. Rudna [SWŚ I, s. 106-107]
Cletsow (ok. 1325); Cletsow Teutonicalis (ok. 1325); Kleschau (1409); Clischau (1470); Klisch (1522)
dystrykt rudnieński (1522)
1. ok. 1325 roczny dochód kolegiaty głogowskiej 3 i sk. bez 1 lutu ze wsi K. (Jungnitz II, 1-2); na kanonikat IX kolegiaty głogowskiej przeznaczona była dziesięcina w wysokości 3 grz. ze wsi K. po wygaśnięciu wolnizny (Jungnitz II, 5); 1409 wieś K. (Knie, 288); 1466 ławnik sądu prawa polskiego Jan Krommenau z K. (Söhnel 1905, 11); 1470 ks. Salomea zastawilajanowi Luttwitz z →Brodowa za 40 węg. guld. wyższe sądownictwo m.in. z dochodami z K. i z →Kębłowa (Knie, 288; Söhnel 1905, 19, przyp. 1); 1522 Jan Luttwitz ze →Starej Rudnej sprzedał Mikołajowi Krume wyższe sądownictwo i podatek gruntowy z 6 i ½ ł. dziedzicznego w K. (APWr., Rep. 135, inwentarz Rep. 3, nr 998, s. 847)
2. Wieś w obrębie Wzgórz Polkowickich, SE części Wzgórz Dalkowskich, o deniwelacji blisko 70 m. Wzniesienia tworzą wyraźną krawędź w W części wsi, z kulminacją 169 m n.p.m. Spadek terenu na SE, ku dolinie Odry i Obniżenia Ścinawskiego. U podnóża wzniesień źródła głównego cieku na terenie wsi, natomiast w części SE połączenie 2 dolin rzecznych (Przychowskiej Strugi i jej lewobrzeżnego dopływu) oraz liczne wysięki i niewielkie cieki, tworzące obszerną strefę podmokłości i bagien. Wysokość w najniższym punkcie doliny 100 m n.p.m. Szerokie dno doliny Przychowskiej Strugi, o przebiegu równoleżnikowym i odpływie na E, przegrodzone groblami. W górnym odcinku drugiego cieku zlokalizowane siedlisko wsi, o układzie wsi ulicowej, z zabudową głównie po S stronie drogi w osi W-E. Większość gospodarstw jednobudynkowa, nieliczne na planie zamkniętego czworoboku. W obrębie siedliska na N od drogi 2 małe stawy, w części NW folwark. Prostopadłe drogi do głównego traktu – 2 na S i 2 na N. Zwarty obszar lasów jedynie w najwyższej, NW części. Na SE oraz w pobliżu siedliska rozległe użytki zielone na czarnych ziemiach właściwych, glebach brunatnych właściwych i wyługowanych, glebach bielicowych i pseudobielicowych. Grunty orne na silnie rozdrobnionej mozaice różnych typów gleb: gleby bielicowe i pseudobielicowe, czarne ziemie właściwe i czarne ziemie zdegradowane oraz gleby szare, gleby brunatne wyługowane i kwaśne oraz – w najmniejszym udziale – gleby brunatne właściwe.
3. Na gruntach wsi rozciągających się na S i W od jej siedliska zidentyfikowano kilka śladów osadnictwa PŚ (WUOZLeg.; MAHGł.); Stan. nr 2, AZP 20/72-22: grodzisko o dawnych nazwach własnych Grätzberg, Grätsch, Grödzitz. Obiekt położony na niewielkim piaszczystym wyniesieniu otoczonym podmokłymi łąkami ok. 0,8 km na SW od wsi →Olszany. Grodzisko czytelne jest jako założenie o planie zbliżonym do kola o śred. 80 m. Wał silnie zniwelowany, w najlepiej zachowanych miejscach osiąga wys. 2-2,5 m. W części N wał częściowo rozwieziono w XIX w., kiedy to natrafiono na zwarte skupisko ułożonych na sucho kamieni polnych, stanowiących jego jądro oraz na warstwy spalenizny. Podczas badań sondażowych na majdanie grodziska stwierdzono warstwę kulturową o miąższości 0,8 m; inw.: fr. ceramiki, 2 przęśliki, kości zwierzęce, fr. poroża jelenia, grudki polepy; chron.: IX-X w. (APWr., WSPŚ, sygn. 779, teczka Klieschau; MAWr., sygn. MA/A/112, 278, 279, 282, 283, 285, 289, 294, 393, 394b; WUOZLeg.; MAHGł.; Breslauer Morgenzeitung 17.07.1890; Schl. Vorz. V/1894, 129; VI/1896, 57; AB 1927, 42; 1928,11; 1929,12; 1938, 89, 146-150; 1940, 205; Hellmich 1930, 42; Alts. 1931, 311; Kaletyn 1964, 180-181; Inf. KZA 1964, 97; Ant. Wart., 39; Sil. Ant. 1966, 214; Kaletynowie, Lodowski 1968, 110-111; Lodowski 1980, 182, 230; Prus 2007, 86; Czapla 2014, 199)[1]; Stan. nr 3, AZP 19/72-22: osada zlokalizowana na cyplowatym wyniesieniu wcinającym się w podmokłe łąki ok. 1,2 km na SE od wsi i ok. 0,2 km na N od grodziska; inw.: fr. ceramiki, przęślik, żużle żelazne z dymarek. W okresie międzywojennym duże bryły rudy darniowej znajdowano także na terenie lasu przylegającego do stan. od N; chron.: IX-X w. (APWr., WSPS, sygn. 779, teczka Klieschau; MAWr., sygn. MA/A/112; WUOZLeg.; MAHGł.); Stan. nr 12, AZP 27/71-22: osada położona na łagodnym stoku, przy niewielkim cieku ok. 0,6 km na W od wsi; inw.: fr. ceramiki; chron.: XI-XII w. (WUOZLeg.; MAHGł.); Stan. bez nr.: relikty dworu położone w NW części wsi, po prawej stronie drogi z K. do →Radomiłowa. Obiekt zachowany w postaci owalnego wyniesienia o wymiarach 60 x 100 m. W części E na plateauzachowane ruiny dawnego pałacu. Prawdopodobnie nasyp został wtórnie wykorzystany i wkomponowany w założenie parkowe z XIX w.; chron.: PŚ (MAWr., sygn. MA/A/393; WUOZLeg.; MAHGł.; Nowakowski 2008, 848)
[1] W części literatury obiekt funkcjonuje jako grodzisko w →Olszanach.
