Dębiec (niem. Dammitsch), gm. Ścinawa [SWŚ I, s. 87-88]

Dammitsch (1209); Tampz (1287); Dampcz, Damptcz, Dampsch (1471-1500); Damitsch (1504); Dambtczsch (1521)

dystrykt ścinawski (1471-1500)

1. 1209[1] ks. Henryk Brodaty włączył do kościoła parafialnego w Ścinawie lenno kościelne w D. (RS 131); 1287 ks. Przemko ścinawski nadał kasztelanowi ścinawskiemu Hertwigowi Nostitz wieś D. wraz ze wszystkimi przyległościami, polami, lasami, pastwiskami, łąkami w dziedziczne posiadanie (RS 2027; SUb V, nr 339); 1471-1497 i 1500 folwark D. corocznie wymieniany w rejestrach dochodów wikarych kolegiaty głogowskiej; należne były 3 grz.; jako dziedzic wzmiankowany w latach 1471-1477 Mikołaj Schlichting, w 1478-1495 Jan Schlichting, w 1496 Fryderyk Nostitz, w 1497 i 1500 Jan i Fryderyk Nostitz; wspomniani zagrodnicy (AAWr., IV b 62, bs.; IV b 63, s. 13, 44, 76, 108, 140, 167, 192, 218, 246, 274, 304, 332, 371, 408; IV b 64, bs.); 1482-1504 Jan Schlichting dziedzicem D. (APWr., Rep. 91, nr 557c; APWr., Rep. 3, nr 1015; APWr., AmWr., B 89.4, k. 162); 1491 Jan Schlichting z D. zobowiązał się płacić 1 grz. Janowi Steiner, przeorowi Duchaków i plebanowi ze Ścinawy, zastrzegając prawo wykupu za 10 węg. guld. (Schubert 1885, 149; APWr., Rep. 135, C 101, s. 26, nr 41); 1495 Jan Schlichting z D. pojednał się z Janem Steinerem w sprawie należnego Duchakom r.cz. w pieniądzu i zbożu z folwarku w D. (Schubert 1885, 149; APWr., Rep. 135, C 101, s. 28, nr 44); 1496 Fryderyk Nostitz siedzący w D. (Schubert 1885, 163; APWr., Rep. 135, C 101, s. 30, nr 46); 1497 w wyniku porozumienia z przeorem Duchaków ścinawskich Janem Steinerem Jan Schlichting otrzymał cz. na D.: 6 wiard., 6 kor. żyta i 6 kor. owsa, w zamian za co odstąpił kawałek łąki przy dobrach Duchaków w →Lasowicach. Jan Schlichting miał służyć Duchakom, jednak tylko na koszt zakonu, gdyby konieczna była wielodniowa podróż (Schubert 1885, 149); 1518 Fryderyk Nostitz z D. (Söhnel 1905, 16, przyp. 3); 1518 Jan Nostitz z D. (AAWr., Regesty książkowe, t. 33, s. 789); 1521 nieznana z imienia wdowa po Fryderyku Nostitz z D. (USD, s. 323)

2. Wieś w obrębie Obniżenia Ścinawskiego. Bardzo małe deniwelacje (5 m). Najwyższy punkt na S krańcu wsi (96 m n.p.m.), najniższy – na krańcu N, w obniżeniu dolinnym Dębniaka (91 m n.p.m.). Dębniak wyznacza w przybliżeniu NW i N granicę wsi; w jego dolinie i jej sąsiedztwie rozległe obszary podmokłe. W centralnej części wsi, na NW od zabudowy siedliskowej, dolina przegrodzona groblami oraz 3 duże stawy. Przy dolnym stawie, najbardziej na N, młyn wodny. Zabudowa siedliskowa o nieregularnym układzie zbliżonym do wsi wielodrożnej, związana z folwarkiem położonym na S od głównej drogi do Ścinawy, o przebiegu w przybliżeniu równoleżnikowym. Przy SW krańcu zabudowań folwarcznych – siedziba pańska. Od S części folwarku odchodzi boczna droga, równoległa do traktu Ścinawa – →Tymowa. Przy obu drogach, po ich S stronie, luźna i pojedyncza zabudowa wiejska. W części S budynki w pewnej odległości od drogi, w części N – bezpośrednio przy głównym trakcie. Drogi poza siedliskiem mają układ w przybliżeniu południkowy. Niewielkie obszary leśne tylko w N i W części. Duży udział użytków zielonych (na madach), głównie na N, W (dolina Dębniaka) oraz w obrębie siedliska wsi i na S od niego. W obrębie gruntów ornych na S gleby brunatne właściwe i czarne ziemie właściwe, na N – gleby bielicowe i pseudobielicowe.

3. W najbliższej okolicy siedliska wsi, na N od głównej drogi, zarejestrowano kilka punktów osadniczych z PŚ (WUOZLeg.; MAHGł.); Stan nr 8, AZP 91/73-22: osada położona na łagodnym stoku ok. 0,6 km na N od E krańca wsi; inw.: fr. ceramiki; chron.: IX-X w. (WUOZLeg.; MAHGł.)

[1] Niewiarygodny falsyfikat.