Dąbrowa Środkowa (niem. Mittel Dammer), gm. Ścinawa [SWŚ I, s. 86-87]

Dambroua (1220); Dryhen Damerowern (1375); Dampraw (1399); Mittel Dampraw (1424 lub 1434); Mitteldammer (1527)

dystrykt ścinawski (1375, 1399)

1. 1209[1] ks. Henryk Brodaty włączył do kościoła parafialnego w Ścinawie lenno kościelne w D.Ś. (RS 131); 1220 kanonik wrocławski Tomasz zamienił się dziesięcinami z Cysterkami trzebnickimi, uzyskując m.in. dziesięcinę ze wsi D. i złączonej z nią ks. wsi →Zkzeuo k. Ścinawy (RS 226; SUb II, nr 100); 1375 podział dystryktu ścinawskiego: granica miała biec między →Jeżowem a →Kozicami, dalej między →Turowem a →Ręszowem, dalej między →Siedlcami a 3 D. aż do granicy dystryktu lubińskiego (InvG, s. 32); 1399 Zygfryd Born dziedzic D. i →Dziesławiaoraz Rampold Brockot dziedzic →Siedlec sprzedali Bartłomiejowi z Kożuchowa, altaryście w katedrze wrocławskiej, 10 grz.r.cz. (za 100 grz.) na ww. wsiach (AAWr., GG.58); 1399 Zofia, ż. Zygfryda Born i Agnieszka, ż. Rampolda Brockota wyraziły zgodę na ww. transakcję; zgoda była konieczna z racji dożywocia wyznaczonego wcześniej na tych dobrach (AAWr., GG.59); 1424 lub 1434[2]: sentencja oficjała Mikołaja Goltberga w sprawie skargi altarysty katedralnego wrocławskiego Kaspra Lehnera przeciwko Teodorykowi Predel, dziedzicowi wsi D.Ś. i kanonikowi Bożego Grobu w Legnicy; powołano się na ww. dok. donacyjny na rzecz altarii i przykazano Teodorykowi uiszczać należne cz. pod groźbą ekskomuniki (AAWr., GG.63); 1508-1527 Kasper Glaubitz z D.Ś. (Schubert 1885, 35; Söhnel 1905, 16, przyp. 3; APWr., Rep. 3, nr 1016)

2. Wieś w obrębie Wysoczyzny Lubińskiej. NW część wsi urozmaicona, z dużymi spadkami i licznymi dolinkami denudacyjnymi, wysokości wzniesień powyżej 130 m n.p.m., z najwyższą kulminacją 146 m n.p.m. Wysoczyzna opada wyraźną krawędzią w kierunku S ku dolinie Dębniaka. Dolina tworzy szerokie obniżenie o układzie SW-NE i odpływie w kierunku NE. Dno doliny na wysokości 100-105 m n.p.m. We E części wsi powierzchnia lekko falista z deniwelacjami poniżej 10 m. Siedlisko o układzie przestrzennym niewielkiej wsi ulicowej w osi N-S, z pojedynczą zabudową po obu stronach drogi. Na krańcu N folwark i dwór na planie otwartego czworoboku. 2 młyny wodne – przy N granicy wsi w dolinie Dębniaka (Vorder Mühle) oraz na lewobrzeżnym dopływie Dębniaka, tuż przy granicy wsi (Kröt Mühle). Powyżej młyna duży staw, w jego sąsiedztwie kilka izolowanych zabudowań. Rozległy i zwarty obszar leśny w NW części wsi. Użytki zielone w sąsiedztwie zabudowy siedliskowej (na podłożu gleb bielicowych i pseudobielicowych) oraz wzdłuż N granicy wsi (na podłożu mad). Najżyźniejsze użytki rolne na N od siedliska wsi – na podłożu czarnych ziem zdegradowanych. Na pozostałych gruntach ornych dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe.

3. Na gruntach wsi zarejestrowano 5 śladów osadnictwa PŚ, wszystkie tworzą niewielkie skupisko położone na N od jej siedliska. Stan. bez nr.: punkt osadniczy, położony w N części siedliska wsi, na S od majątku, przy drodze do →Dąbrowy Górnej; inw.: fr. ceramiki, w tym brzegi zdobione motywami radełkowymi, pokrywka, przęślik; chron.: XIV w. (APWr., WSPŚ, sygn. 780, teczka Mittel Dammer; MAWr., sygn. MA/A/282, 283; sygn. MA/A/ bez nr; WUOZLeg.; MAHGł.)

[1] Niewiarygodny falsyfikat.

[2] Dok. bardzo zniszczony, data zatarta. Na odwrocie późniejsza glosa z datą 1424, na kopercie naniesiona przez archiwistę data 1434.