Górzyn (niem. Guhren), gm. Rudna [SWŚ I, s. 97-99]
Gorin (1306-1372, 1429); Goryn (1325-1402); Goren (1414, 1422-1426, 1465, 1471-1500); Geren (1511); Görenn (1521)
dystrykt górowski (1471-1488 i 1493-1500); dystrykt ścinawski (1489-1492)
1. 1306 Jeszko z G. (RS 2879); 1322-1338 Piotr z G., w 1336 jako sędzia dworski w Górze (RS 4206, 4226, 4498, 4559, 4689, 4742, 4924, 4976, 5037, 5296, 5376, 5591, 5592, 5843, 5956, 6178); ok. 1325 na IX kanonikat kolegiaty głogowskiej przeznaczona była dziesięcina polowa ze wsi G.; po upływie wolnizny miała być płacona dziesięcina pieniężna w wysokości 7 grz. (Jungnitz II, 5); 1326 br. Piotr i Henryk z G. (RS 4521, 4557); 1328-1349 Henryk z G., w 1331 jako sędzia dworski w Głogowie (RS 4774, 4983, 5018-5020, 5044, 5142, 5360, 5527, 5555, 5906, 6128, 6160, 6162, 6310, 6355, 6960; AAWr., Regesty książkowe, t. 32, s. 16); 1354-1366 Szymon z G. (InvG, s. 26, nr 86; APWr., Rep. 21, 1 A, s. 382); 1372 Henryk z G. (APWr., Rep. 31, 3 A, s. 129); 1386-1402 Piotr z G. (LKŚJ II, nr 806; APWr., Rep. 3, nr 235); 1414 Szymon z G. jako ławnik czudu w Głogowie (APWr., Rep. 135, inwentarz Rep. 76, nr 164, s. 10209); 1422-1426 Szymon z G., dziedzic wsi Wietszyce i Wilczyn (AAWr., IV b 61, bs.); 1429 wspomniany Szymon z G., który kiedyś dzierżył należący do b. wr. klucz wokół →Przychowej (AAWr., Dok. chron., 18.02.1429); 1430-1477 Melchior Gor[1] (APWr., Rep. 135, inwentarz Rep. 76, nr 213, s. 10282; APWr., Rep. 132d: Nickisch-Rosenegk, nr 8; APWr., Rep. 132a: Lubin, nr 26, 27; AAWr., Regesty książkowe, t. 33, s. 657, 720; InvG, s. 72, 116, 117, 119, 261; InvGB, s. 75, 76, 107, 109, 111, 112, 132, 144, 201; SRS I, s. 379; SRS VII, s. 145; SRS X, s. 83, 110, 114; SRS XIII, s. 64); 1430 Jan Gor (InvG, s. 72); 1437 Melchior Gor z Wietszyc (AAWr., IV b 81, bs.); 1440-1450 Franciszek Gor (InvG, s. 82, 94); 1444-1449 Baltazar Gor, w 1449 jako sędzia dworski w Lubinie (InvG, s. 87; APWr., Rep. 3, nr 268); 1456-1459 Melchior Stosch zw. Gor z Mojęcic posiadaczem dóbr w →Brodowie (Zimmermann VII, 323; Söhnel 1905, 83); 1457 Melchior Gor z Szymocina (APWr., Rep. 132a: Lubin, nr 25); 1459 Melchior Gor z Szymocina i jego s. Kasper (InvG, s. 104); przed 1465[2] Konrad Falkenhain i jego s. Jan, dziedzice wsi G., wraz z tamtejszymi chłopami Jakubem Nekusch zw. Monch i Mikołajem Merten sprzedali Wawrzyńcowi Mas, altaryście w kolegiacie głogowskiej, 4 grz.r.cz. z dóbr we wsi G. (APWr., Rep. 135, inwentarz Rep. 76, nr 320, s. 10426-10428); 1465 egzekucja testamentu zmarłego kanonika głogowskiego Pawła Snorke – fundacja 2. ministerium przy ołtarzu św. Jana Chrzciciela w kolegiacie głogowskiej, na ten cel przeznaczono m.in. 4 grz.r.cz. z dóbr Stefana Thadera we wsi G. (APWr., Rep. 135, inwentarz Rep. 76, nr 322, s. 10428-10430); 1471-1472 Piotr Gor (InvGB, s. 54, 62, 187); 1471-1497 i 1500 wieś G. corocznie wymieniana w rejestrach dochodów wikarych kolegiaty głogowskiej; należne było 11 grz.; w latach 1471-1472 dziedzicem Stefan Thader, 1473-1476 wdowa po nim, 1477-1500 Stefan Thader; wspomniany sołtys i chłopi (AAWr., IV b 62, bs.; IV b 63, s. 16, 47, 79, 111, 143, 167, 192, 218, 247, 275, 305, 333, 372, 408; IV b 64, bs.); 1486 Melchior Gor Stary (APWr., Rep. 3, nr 941a); 1491-1492 br. niedzielni Jerzy i Piotr Gor (APWr., Rep. 132d: Nickisch-Rosenegk, nr 9, 10); 1493 b. wr. Jan IV oświadczył, że jego poprzednik [Rudolf z Rüdesheim, zm. 1482] zapisał Melchiorowi Gor i Jerzemu Glaubitz do wspólnej ręki wieś Wróblin Głogowski i 100 guld.r.cz. na głogowskim kluczu b. wr., w zamian za przekazanie 2000 węg. guld.; dziedzice Melchiora: Kasper, Melchior i Franciszek Stosch zw. Gor dzierżyli 500 guld. na czwartej części Wróblina i 25 guld.r.cz. na kluczu (InvG., s. 2); 1495 br. Kasper, Melchior i Franciszek zw. Gor nabyli dobra w →Brodowie (Söhnel 1905, 13, Zimmermann VII, 323); 1499 br. Piotr i Jerzy Gor siedzący w Szymocinie i →Czerńcu (APWr., Rep. 132d: Nickisch-Rosenegk, nr 12); 1499-1521 Stefan Thader z G. (APWr., Rep. 132d: Nickisch-Rosenegk, nr 12; USD, s. 322, 323); 1499 Fryderyk Gor (APWr., Rep. 132d: Nickisch-Rosenegk, nr 12); 1500-1520 Jerzy Gor, dziedzic →Czerńca (APWr., Rep. 132a: Lubin, nr 34; APWr., AmWr., B 89.4, k. 163 v, 164; AAWr., DpkG, 1502.05.13; AAWr., Regesty książkowe, t. 32, s. 359-360, 411-412); 1506 Melchior Gor z Mojęcic (APWr., AmWr., B 89.4, k. 162 v); 1507-1512 Melchior Stosch zw. Gor z →Brodowa (Söhnel 1905, przyp. 3, 82); 1515 Melchior Stosch zw. Gor, dziedzic wsi Szymocin i Bucze (Jungnitz II, 139, 140)
2. Wieś w obrębie Wzgórz Dalkowskich w części NW, Wysoczyzny Lubińskiej w części centralnej oraz Obniżenia Ścinawskiego w części S. Największe wysokości i spadki na NW krańcu – najwyższe wzniesienia o wysokości 140-149 m n.p.m. Urozmaicony również E kraniec wsi – teren pagórkowaty, z deniwelacją do 20 m, najwyższa kulminacja 124 m n.p.m. Nachylenie terenu stopniowo maleje w kierunku S. Wysokości w całej S części w poziomie 95-100 m n.p.m. Liczne cieki wodne. W części SW dolina Kijanki z obszernym terenem źródliskowym jej kilku niewielkich dopływów, bezpośrednio na S od siedliska wsi. W części NW osią prawobrzeżny dopływ Kijanki o odpływie na SE – opływa siedlisko od N. W centralnej części strefa źródliskowa lewobrzeżnego dopływu Odry o odpływie na SE. Układ przestrzenny wsi złożony, ulicowo-owalnicowy. W centralnej, najstarszej części owalnica z niewielkim, wydłużonym i zabudowanym nawsiem. W jego obrębie kościół. Na przedłużeniu nawsia na NW i SE zabudowa po obu stronach drogi. Po N stronie gospodarstwa na planie zamkniętych czworoboków, po S więcej pojedynczych. Układ owalnicowo-ulicowy zdeformowany przez zabudowę folwarczną i dwór po S stronie głównej drogi. Lasy we E i NW części wsi. Duży udział użytków zielonych – w sąsiedztwie siedliska wsi, w obniżeniu dolinnym i strefie źródliskowej, również w dolinie Kijanki na S krańcu wsi. Utworzone na podłożu czarnych ziem zdegradowanych, w mniejszym stopniu również na glebach brunatnych właściwych. Grunty orne w centralnej i S części na tych samych glebach, w części NE także gleby brunatne wyługowane i kwaśne.
3. Na terenie gruntów wiejskich zidentyfikowano kilka śladów osadnictwa PŚ, na N i NE od siedliska wsi (WUOZLeg.; MAHGł.); Stan. nr 4, AZP 49/71-21: dwór na kopcu, o dawnych nazwach własnych die Insel i alte Wall. Obiekt położony wśród podmokłych łąk ok. 0,25 km na SE od wsi, po lewej stronie drogi do Chobieni. Nasyp założony na planie zbliżonym do koła o śred. 32 m, wznosi się ok. 1 m ponad poziom wody w fosie, której szer. wynosi 6-7 m. Od N fosa łączy się z rowem, natomiast od S styka się z ziemnym nasypem, będącym najprawdopodobniej reliktem grobli; inw.: fr. ceramiki; chron.: XIV-XV w. (APWr., WSPŚ, sygn. 778, teczka Guhren; MAWr., sygn. MA/A/112, 278, 393; WUOZLeg.; MAHGł.; Schl. Vorz. VI/1896, 53; Hellmich 1930, 42; Inf. KZA 1964, 78-79; Kaletyn 1965b, 284; Pawłowski 1978, 243; Prus 2007, 39; Nowakowski 2008, 470-472; 2017, 307-308); Stan. nr 18, AZP 63/71-22: ruina kościoła pw. św. Michała i cmentarz przykościelny. Świątynia murowana z cegły i kamienia, jednonawowa z prostokątnym prezbiterium i wieżą od W. Podczas nadzoru archeologicznego przeprowadzonego w 1993 r. w wąskoprzestrzennych wykopach natrafiono na ślady namulisk, zinterpretowane jako relikty otaczającej kościół fosy; inw.: zachowana, częściowo zniszczona płyta nagrobna Zygmunta Th[ader] z G. pana na →Naroczycach (zm. 1558); chron.: wg Lutscha – k. XV w., wg Pilcha – XV w. (Lutsch II, 641; Pilch 1978, 74; Romanow 1993); Stan. nr 19, AZP 64/71-22: stan. położone w siedlisku wsi. W wykopach instalacyjnych, zlokalizowanych w sąsiedztwie działki straży pożarnej, natrafiono na 4 owalne jamy, z których wypełnisk pozyskano łącznie kilkadziesiąt ułamków naczyń. Największa jama o wymiarach 3 x 6 m i głębokości do 0,7 m znajdowała się od strony frontu działki, i pełniła zapewne funkcję ziemianki gospodarczej. Pozostałe jamy, o niewielkich rozmiarach i regularnych zarysach zlokalizowane były na zapleczu działki i pełniły zapewne funkcję jam zasobowych i odpadkowych; inw.: fr. ceramiki, kości zwierzęce; chron.: XIII-XVI w. (WUOZLeg.; MAHGł.; Romanow 1993; Fokt 2012, 322-323); Stan. bez nr.: krzyż pojednania, pierwotnie znajdował się na terenie wsi, przy drodze; chron.: PS (APWr., WSPS, sygn. 778, teczka Guhren; MAWr., sygn. MA/A/285); Stan. bez nr.: znacznie zwietrzały piaskowcowy krzyż pojednania, położony w centrum wsi na poboczu drogi (Wojtucki, Zobniów 2017, 314)
[1] Melchior,jego krewniacy i potomkowie posługiwali się nazwiskiem (lub przydomkiem), które zapisywanojako Goran, Goren, Gorin, Goryn,wreszcie Gor, jednak – z jednym wyjątkiem z 1430 r. – bez partykuły von/de. Począwszy od 1456 r., występowali też niekiedy z nazwiskiem Stosch. Być może wywodzili się oni ze znanego z XIV i początku XV w. rodu panów z Górzyna, którzy, pozbywszy się rodowych dóbr, nie porzucili starego, utartego już nazwiska (praktyka skądinąd znana na średniowiecznym Śląsku). Już przed 1465 r. dobra we wsi posiadała rodzina Falkenhain (zob. dalej).
[2] Wspomniana w 1465 r. transakcja musiała mieć miejsce wcześniej – obciążone czynszem dobra we wsi nie należały już wówczas do Falkenhainów, lecz do Thaderów (zob. dalej).
