Buczynka (niem. Buchwäldchen), gm. Lubin [SWŚ I, s. 64-65]
Buchwalt (1346, 1359); Buchwald (1357, 1359); Buchweldichen (1433); Buchweldigen bey Heinnau (1488)
1. 1346 wg umowy między ks. Wacławem I a Ludwikiem I w sprawie dziedziczenia ks. Ludwik otrzymał dwór zw. B. wraz z wsią (MPH III, s. 530)[1]; 1357 wg umowy między ks. Wacławem I a Ludwikiem I w sprawie podziału ojcowizny Wacław zrzekł się na rzecz Ludwika wsi: B., Szczytniki Małe, Bieniowice i Miłogostowice, ale zachował nad nimi prawa zwierzchnie (NAPr., ACK, nr 619; APWr., Rep. 3, nr 168; LBUS I, s. 334; UHLB I, nr 90); 1359 wg kolejnej umowy między ks. Wacławem I a Ludwikiem I w sprawie podziału ojcowizny Ludwikowi przypadł szos z 4 wsi [należących do] Falkenhaina: B., Szczytniki Małe, Bieniowice i Miłogostowice, natomiast Wacław zachował prawo wykupu szosu oraz prawa zwierzchnie; było to przywrócenie status quo ante (APWr., Rep. 3, nr 169, 170; USL, nr 214; LBUS I, s. 339); 1403 Hertel Bußwoy posiadaczem wsi (Zimmermann VIII, 227); 1433 wieś B. (Knie, 65); 1488 wieś B. (SRS IV, s. 4)[2]; 1512 Władysław Hoberg kupił wieś B. (Zimmermann VIII, 227)
2. Wieś na Równinie Lubińskiej, w obrębie Wysoczyzny Lubińskiej. Różnica wysokości na terenie wsi od 116 m n.p.m. w obrębie dna doliny Kaczorka do 136 m n.p.m. w części SW. Część N jest mniej urozmaicona, za to o większych spadkach, natomiast w części S teren jest lekko falisty. Osada przyfolwarczna o układzie niewielkiej ulicówki. Siedlisko wsi w dolinie Kaczorka, z zabudową naprzemiennie po obu stronach lokalnej drogi o przebiegu NW-SE, równoległej do cieku. Na SE krańcu wsi folwark. Od N przylega do niego duży staw. Przy stawie na SE krańcu wsi zlokalizowany młyn wodny (Busch Mühle). Brak jest wyraźnego podziału pól oraz regularnego układu dróg polnych, a zabudowa wsi leży poza przebiegiem głównych szlaków komunikacyjnych. Lasy koncentrują się na S i N obrzeżach wsi, a tereny rolnicze w części S. Dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe, jedynie w części centralnej występują gleby brunatne właściwe. Użytki zielone zajmują dno doliny (rozwinięte na madach rzecznych) oraz N zbocza doliny (na glebach brunatnych)
3. Stan. nr 1, AZP 37/75-21: dwór na kopcu o dawnej nazwie własnej Alte Schloss. Obiekt położony wśród podmokłych łąk ok. 0,5 km na SE od dawnego majątku. Z czasem założenie zostało wkomponowane w groblę przecinającą stawy rybne, a następnie zalane. Dwór miał formę czworobocznego wyniesienia o boku dług. ok. 25 m, dookoła którego czytelna była fosa, zachowana w formie wilgotnego obniżenia. Podczas badań amatorskich prowadzonych w latach 1912, 1930, 1937 odsłonięto w obrębie kopca fundament wykonany z dużych rozmiarów kamieni układanych na sucho oraz ślady przepalonych belek zalegających w kontekście spalenizny i przepalonej gliny. Przy krawędzi nasypu odkryto również skupisko kamieni układanych bez zaprawy, zalegające na głębokości od 0,4 do 1,6 m, interpretowane jako rodzaj muru wzmacniającego krawędź gliniano-ziemnego kopca; inw.: liczne fr. ceramiki, w tym pojedyncze egzemplarze zdobione inskrypcjami, żelazny grot włóczni, miecz, kamienny młot, gwoździe, podkowa, siekiera, groty bełtów, ostroga, złoty gulden Bolka II świdnicko-jaworskiego, srebrny półgrosz Wacława IV Luksemburga, kości zwierzęce, cegły palcówki; chron.: XIV w. (APWr., WSPŚ, sygn. 729, teczka Buchwäldchen; teczka Kr. Lüben; MAWr., sygn. MA/A/113, 278, 280, 285, 296, 394a.; WUOZLeg.; MAHGł.; Hellmich 1930, 45; AB 1934, 14, 1938, 150; Treblin 1941c; Inf. KZA 1964, 71; Kaletyn 1966, 140; Kaletynowie, Lodowski 1968, 41-42; Sil. Ant. 1968, 292; Demidziuk 2001, 45-46, nr 50; Prus, 17; Nowakowski 2017, 275-276)
[1] Identyfikacja niepewna, może chodzić o →Bukowną.
[2] Identyfikacja niepewna, może chodzić o →Bukowną.
